Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy

Bardzo zróżnicowany krajobraz Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego przypomina tereny podgórskie. Wzgórza, wąwozy, doliny to typowe znaki obecności lodowca sprzed kilkunastu tysięcy lat. Te cechy krajobrazu uzupełnione o liczne unikalne ciekawostki przyrodnicze stwarzają wyjątkowe warunki do uprawiania aktywnych form turystyki na łonie natury.

O Parku

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy (GLPK) powstał w 1990 roku jako drugi Park Krajobrazowy w ówczesnym województwie toruńskim. Utworzono go w celu ochrony unikatowych wartości przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych na pograniczu województw: toruńskiego i ciechanowskiego. Szczególnym celem utworzenia Parku było zapewnienie warunków dla aktywnych form ochrony, kształtowania środowiska i rozwoju turystyki krajoznawczej. Połowa powierzchni GLPK położona jest w województwie kujawsko-pomorskim.

Cały obszar Parku znajduje się w granicach obszaru „Zielone Płuca Polski” - najczystszej i najbogatszej przyrodniczo części kraju. Park stał się naturalną osłoną dla utworzonych tu 7 rezerwatów: Czarny Bryńsk, Jar Brynicy, Jar Brynicy II, Klonowo, Mszar Płociczno, Ostrowy nad Brynicą i Szumny Zdrój. W granicach Parku znajduje się wiele pomników przyrody w postaci pojedynczych drzew, skupień drzew oraz jednego głazu narzutowego. Występują tu łosie, jelenie, sarny, dziki, bobry, wydry i liczne gatunki ptaków, w tym bieliki, orliki krzykliwe, bociany czarne oraz żurawie, które są symbolem GLPK. Najniżej położonym punktem w Parku jest dno rzeki Brynicy - 73 m n.p.m., natomiast najwyższym wzgórze „Sarnia Góra” - ponad 190 m n.p.m.

Główne Atrakcje

Najcenniejszymi skarbami Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego są rezerwaty przyrody. Mszar Płociczno chroni największy w tym regionie kompleks torfowisk z zanikającym jeziorkiem. Występuje tu wiele rzadkich i chronionych gatunków roślin, w tym rosiczka okrągłolistna.  Rezerwat Czarny Bryńsk chroni kłoć wiechowatą, tworzącą szuwary nad jeziorem Czarny Bryńsk. W jeziorze występują ponadto rzadkie glony – ramienice. Natomiast rezerwat Klonowo ochrania ponad 190-letni las mieszany. Ciekawym miejscem jest też stanowisko czosnku niedźwiedziego znajdujące się w Górznie. Zbudowano tu drewniany pomost, z którego można podziwiać kwitnący w maju czosnek.

W Parku wiele drzew uznano za pomniki przyrody. Najbardziej znany jest „Dąb Rzeczypospolitej”. Jest to drzewo o obwodzie 665 cm i wysokości 33m. Rośnie na terenie leśnictwa Buczkowo. Drzewo w dolnej części ma pusty w środku pień. Przed II wojną światową miejsce wokół tego okazałego drzewa było punktem spotkań i pikników miejscowej ludności. Dzisiaj „Dąb Rzeczypospolitej” rośnie na terenie rezerwatu „Jar Brynicy” i nadal przyciąga turystów oraz wycieczki szkolne. Około 100 m. od dębu znajduje się punkt widokowy na skraju jaru, który utworzyła płynąca kilkadziesiąt metrów niżej rzeka Brynica.

Centralnym ośrodkiem administracyjnym tego terenu jest Górzno. Liczące niewiele ponad 1300 mieszkańców jest jednym z najmniejszych miast w Polsce.  Najważniejszym zabytkiem Górzna jest kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z przełomu XVIII i XIX wieku, związany z działalnością zakonu bożogrobców. Charakterystyczna jest jego dwuwieżowa fasada z krzyżem miechowskim nad wejściem. Wnętrze kościoła zdobią trzy ołtarze rokokowe, pochodzące z 2 połowy XVIII wieku. Warte uwagi są też zabytkowe domy drewniane, drewniano-murowane oraz murowane z przełomu XVIII i XIX wieku.

Turystyka

Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy to przede wszystkim duże, zwarte kompleksy leśne. Jeziora i rzeki są zlokalizowane głównie w północnej i zachodniej części Parku. Wiele z nich nadaje się do wędkowania. Należy jednak wcześniej wykupić stosowne zezwolenie np. na wędkowanie z brzegu lub łodzi. W okresie letnim dostępne są urządzone kąpieliska z małą infrastrukturą, m.in. nad jeziorem Górzno oraz Piaseczno. Samochodami można poruszać się w Parku asfaltowymi drogami publicznymi a na obszarach leśnych, gdzie występują drogi gruntowe, tylko po specjalnie oznakowanych drogach udostępnionych dla ruchu kołowego.

Wśród atrakcji turystycznych Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego można wyróżnić trzy szlaki piesze oznaczone jako: szlak niebieski i zielony (łączą Górzno z Brodnickim Parkiem Krajobrazowym) oraz czerwony (przebiega przez wschodnią część Parku). Ponadto wytyczono 11 tras rowerowych, które w większości przebiegają w granicach Parku. Wyznaczono też kilka ścieżek przyrodniczo-edukacyjnych.

Walory przyrodnicze okolic Górzna sprawiają, że od ponad 20 lat systematycznie organizowane są tu zawody dla „ludzi z żelaza” – triathlon, a miasto jest uznawane za ogólnopolską stolicę tego sportu.

W Górznie znajduje się ośrodek wypoczynkowy i kilka pensjonatów. W najbliższej okolicy dostępne są gospodarstwa agroturystyczne, dysponujące miejscami noclegowymi w dobrym standardzie. Oferują one także regionalną kuchnię, opartą miedzy innymi na grzybach, dziczyźnie i rybach.