Wielki Kanał Brdy

Mówiąc trywialnie - sprytnie to sobie Prusacy wykombinowali. Wielki Kanał Brdy górą płynie, dołem – Czerska Struga. W zagubionej w Borach Tucholskich osadzie Fojutowo można to osobliwe zjawisko podziwiać. Najlepiej z wody. Kanał staje się coraz bardziej popularnym szlakiem kajakowym.
W XIX stuleciu olbrzymie pustki w okolicach Czerska i Legbąda można było wykorzystać dla militarnej potęgi państwa pruskiego – do produkcji siana dla wielkiej armii. Bory Tucholskie zaledwie o dzień jazdy konnej od granicy z imperium rosyjskim leżały, stąd i przemyślność pruskich strategów, by „paliwo do napędu” rumaków bojowych i zwykłych szkap pociągowych zapewnić. 

Zapora w Mylofie spiętrzyła wody Brdy o 12 metrów. Stąd w roku 1848 popłynęła potężnym rowem o długości 30,5 km km aż na Czerskie Łąki, gdzie rozpływała się dziesiątkami rowów. To, co zostało, uchodziło niewielkim strumieniem do Brdy w Zielonce. Tak jest i dziś, choć siana nie produkuje się już dla żadnej armii, tylko na potrzeby właścicieli zielonych łąk. 

Wielki Kanał Brdy (WKB) i stanowiący jego przedłużenie Mały Kanał Brdy (zwany też kanałem nawadniającym) jest dla kajakarzy – można powiedzieć – szlakiem spacerowym. Leniwy prąd, niewielka głębokość (ok. 0,8 m), długie proste odcinki i brak przeszkód sprawiają, że kanał można traktować jako kajakarskie przedszkole. Niemniej szlak jest malowniczy. Urozmaicają go niespotykane w innych częściach Polski ciekawostki hydrotechniczne. Głębsze odcinki spotyka się tylko w kilku miejscach, gdzie szlak „przemyka” pośród niewielkich rozlewisk. 

Spływ można rozpocząć w Mylofie, przenosząc sprzęt kilkaset metrów wzdłuż zakładu hodowli pstrąga. Jest to jednak dość uciążliwa opcja. Większość wodniaków woduje swe „czółna” w miejscowości Modrzejewo (27 km). 

Ciekawostki krajoznawcze: 




• Mylof (30,5 km) – tu Brdę spiętrza zapora, rozdzielając jej wody na Wielki Kanał Brdy i rzekę. Na wysokim brzegu rzeki znajduje się leśniczówka i tuż przy niej pole biwakowe. Na kilkusetmetrowym odcinku kanału urządzono zakład hodowli pstrąga. W centrum wsi opodal kanału znajduje się restauracja serwująca tę znakomitą rybę. 

• Fojutowo (15,5 km do ujścia) to wyjątkowa atrakcja szlaku kajakowego i całych Borów Tucholskich. Pruscy inżynierowie wykorzystali sprawdzoną już w starożytności technikę akweduktów rzymskich. Masywną konstrukcję o szerokości 75 metrów zbudowano z kamienia i cegły, które spajano wapienną zaprawą, uszczelniono lepikiem i watą szklaną. Dalej można płynąc kanałem lub przenieść kajak na płynącą 9 metrów niżej Czerską Strugę, by dopłynąć nią do Brdy (5,2 km). 

• Osada Barłogi (9,8 km) wyznacza koniec Wielkiego Kanału Brdy i początek dwóch innych cieków: Małego Kanału Brdy (nawadniającego) i Kanału Węgornia. Ten pierwszy płynie bezpośrednio do Brdy, drugi – do Jeziora Białego, skąd wypływa Bielska Struga – dopływ Brdy. 

• Akwedukt przeprowadzający Kanał Nawadniający nad strugą Węgornia (8,0 km) jest znacznie mniejszy i mniej okazały niż ten w Fojutowie. 

• Akwedukt na Kanale Nawadniającym nad ciekiem łączącym jezioro Grzybiec z jeziorem Białym (5,3 km). 

• Jezioro Duk (4,5 km) to największy, ale i tak mały, akwen na całym kanałowym szlaku. 

• Ostatnie kilometry wiodą przekopem pomiędzy bagnistymi rozlewiskami pośród lasów, nad którymi można spotkać majestatycznie krążące orły. Za lasem otwierają się łąki, na których licznymi odnogami rozlewają się wody kanału. 

• Zielonka (0,6 km) jest ostatnią osadą na kanale. Hektolitry wody znikają w rurze, która doprowadza do leżącej kilkaset metrów dalej, tuż nad Brdą, małej elektrowni. Najbliższy biwak nad Brda znajduje się w położonym 7 km dalej Gołąbku II. 


Zobacz także

Rzeka Brda

Rzeka Wda

Rzeka Wisła

Rzeka Drwęca

Rzeka Noteć

Rzeka Gardęga

Jezioro Gopło

Rzeka Brda Spływy kajakowe na Brdzie

Rzeka Wda spływy kajakowe kajaki Zmek krzyżacki Świecie

Spływ rzeką Wisłą kajakiem spływy kajakowe na Wiśle

Rzeka Drwęca dopływ Wysły kajakiem spływ kajakowy

Rzeka Gardęga spływ kajakiem ekstremalny

 

 

 

 

 

 

 

Zalew Koronowski

Zalew Włocławski

Wielki Kanał Brdy

Kanał Bydgoski

Pojezierze Brodnickie

Na wodzie z silnikiem

Nurkowanie

Zalew Koronowski żaglówki żeglarstwo marina przystań kajaki

Zalew Włocławski Dobrzyń nad Wisłą żeglarstwo

Kanał Bydgoski śluza na kanale

Pojezierze Bodnickie spływy kajakowe kajakiem

Polski
guide-icon guide-icon add-icon  
Tytuł: 
Wielki Kanał Brdy