Mogilno

XI wiek zapisuje Mogilno na karcie historii. Przez setki lat o mieście i jego okolicach pisano- „Ziemia Mogileńska” . W dniu 1 stycznia 1818 roku w zaborze pruskim w wyniku przeobrażeń politycznych, demograficznych i gospodarczych powstał powiat mogileński.
Jego obszar wynosił 934,2 km².
Przebieg granic powiatu z czasów zaborów przetrwał do 31 marca 1932 roku. 1 kwietnia 1932 roku powiat mogileński zmienił swą geograficzną tożsamość poprzez włączenie do niego całego obszaru powiatu strzeleńskiego. Od tego momentu tereny powiatu obejmowały obszar położony na styku dwóch krain- Kujaw i Wielkopolski i sięgały aż na tzw. Zagople (Chełmce).
Mogilno pozostawało od chwili wyzwolenia w styczniu 1945 roku spod okupacji niemieckiej aż do1975 r. miastem powiatowym.
Na mocy uchwały z dnia 28 maja 1975 r. nastąpiła kolejna reorganizacja terytorialna administracji państwowej i w dniu 31 grudnia 1975 r. powiat mogileński jak i inne powiaty został zlikwidowany.
Na podstawie aktu z dnia 23 listopada 1998r. powiat mogileński został ponownie utworzony. Powierzchnia powiatu liczy obecnie 675,9 km² i obejmuje tereny północno-wschodniej Wielkopolski między Gnieznem i Kruszwicą, leżące na Szlaku Piastowskim, obszary najstarszego osadnictwa w kraju.

Naszą wędrówkę kontynuujemy w położonym niedaleko Strzelnie. Współczesne miasto to zabytkowe śródmieście z przylegającym do niego od wschodu poklasztornym zespołem romańskim, gotyckimi i barokowymi budowlami sakralnymi. Tu też zachowały się zabytki doby średniowiecznej Bazylika św. Trójcy oraz Rotunda św. Prokopa.

Bazylika wzniesiona na przełomie XII i XIII wieku należy do grup budowli, które inspirowane były sztuką Europy środkowej. We wnętrzu po ostatnim remoncie wyeksponowano cenne romańskie, gotyckie i barokowe elementy. Nawę główną od bocznych oddzielają słynne na całą Polskę, różniące się wyglądem cztery romańskie kolumny. Cały główny Ołtarz Krzyża Św. jest relikwiarzem i znajduje się w nim aż 658 relikwii. Ołtarz w 1743 roku otrzymał przywilej papieski odprawiania nabożeństw za dusze w czyśćcu cierpiące. 

Rotunda św. Prokopa w Strzelnie jest najbardziej skomplikowana budowlą wśród polskich rotund. Kolista nawa stanowi tutaj tylko jedną z kilku części budowli. Od wschodu, zamiast tradycyjnej półkolistej absydy, znajduje się kwadratowe prezbiterium. Dwie małe absydki przylegają do nawy od strony północnej . Od zachodu wznosi się okrągła wieża, której wnętrze połączone jest z nazwą krótkim korytarzem. Tympanony fundacyjne kościołów Świętej Trójcy i Św. Prokopa oraz kolumny strzeleńskie należą do najbardziej oryginalnych dzieł, jakie wydała sztuka romańska w Polsce. W mieście tym urodził się laureat nagrody Nobla Albert Abraham Michelson.

Zwolennicy wypoczynku nad wodą chwalić będą doskonałe warunki w Przyjezierzu nad Jeziorem Ostrowskim. Przyjezierze jest znanym kompleksem turystycznym na trasie Bydgoszcz- Konin. Istotnym walorem Przyjezierza jest specyficzny mikroklimat doceniony przez stałych bywalców. Wody Jeziora Ostrowskiego stwarzają ponadto doskonałe warunki do uprawiania wędkarstwa, okoliczne lasy są z kolei rajem dla myśliwych.

W okresie kiedy pogoda nie sprzyja plażowaniu można miło spędzić czas w Muzeum Ziemi Mogileńskiej w Chabsku. Można w nim zobaczyć ekspozycję ukazujące bogatą tradycję kultury, rzemiosła i sztuki ludowej, mieszkańców regionu oraz izbę pamięci Kardynała Józefa Glempa, Prymasa Polski, wywodzącego się z tych ziem.

Dla ludzi kochających przyrodę prawdziwym skarbem wartym zobaczenia są Lasy Nadleśnictwa Miradz. Chlubą tutejszych lasów są wiekowe pomniki przyrody, do których należą m.in. liczne dęby szypułkowe czy też olbrzymie głazy narzutowe. Miłośników przyrody na pewno zadowoli widok pięknego rezerwatu ,, Czapliniec-Ostrowo”, którego celem jest ochrona za względów naukowych i dydaktycznych kolonii czapli siwej. Rezerwat ten jest nieocenionym obiektem dydaktycznym i kształcącym. Warto tutaj przybyć i zgodnie z naturą obserwować życie ptaków.