Rodzinnie - Pociągiem w otchłań dziejów

Pałuki to region, gdzie historia ożywa na nowo. Wsiądź do wagoniku kolejki wąskotorowej i udaj się w wyjątkową podróż w czasie!

 

Stacja początkowa: Żnin. Zanim jednak skierujesz kroki na stację kolejki, zostań na chwilę by zwiedzić Muzeum Ziemi Pałuckiej. Mieści się ono w dwóch zabytkowych obiektach gotyckiej Baszcie – będącej symbolem miasta oraz w budynku dawnego Magistratu.

Dumnie prezentująca się na rynku Baszta to miejsce, które przeniesie Cię w czasy średniowiecza, kiedy to Żnin był jednym z największych i najważniejszych miast w Wielkopolsce. Stanowił wówczas siedzibę głów polskiego Kościoła. Wyświęcano tu biskupów i podejmowano istotne dla kraju decyzje. Wielokrotnie goszczono tu także królów – Kazimierza Wielkiego i Władysławę Jagiełłę. Dawny klimat odnajdziesz w odtworzonych wnętrzach zbrojowni, skarbca miejskiego oraz sali narad rajców.

O tym, jak wyglądała mała drukarnia wydawnictwa z początków XX w, które z czasem stało się ogólnopolskim koncernem wydawniczym, dowiesz się dzięki na wystawie prezentowanej w dawnym Magistracie. Mało kto wie, że to właśnie w Żninie narodziła się polska prasa kolorowa i kobieca, z „Moją Przyjaciółką” na czele.

Poznasz tu także kulturę ludową Pałuk. Wystawa etnograficzna prezentuje m.in. tradycyjne stroje, ludowy haft, zdobnictwo wnętrz, a także sprzęt i narzędzia używane w przeszłości w pałuckich gospodarstwach.

W murach Magistratu mieści się także Muzeum Sportów Motorowodnych. Żnin to niekwestionowana stolica tego sportu – od ponad 30 lat na wodach Małego Jeziora Żnińskiego rozgrywane są zawody o randze mistrzostw świata i Europy. Znajdziesz tu m.in. silniki (najstarsze powstały w dwudziestoleciu międzywojennym), śruby napędowe, a także fotografie, afisze i medale z imprez motorowodnych rozgrywanych nie tylko na wodach żnińskiego jeziora, ale i całego świata.

Czas wsiąść do kolejki i udać się w dalszą podróż. Następny postój w Wenecji. Weneckie Muzeum Kolei Wąskotorowej to największy w Europie skansen parowozów i pojazdów trakcyjnych przeznaczonych na tor o rozstawie 600 mm. To miejsce, w którym dorośli mogą znów poczuć się dziećmi i radośnie odkrywać świat małych kolejek. Wśród niezwykłych eksponatów znalazło się aż 17 zabytkowych parowozów (najstarszy z nich pochodzi z 1899 r.!), drezyny spalinowe, wagony pasażerskie i towarowe o różnym przeznaczeniu. Ekspozycję uzupełnia niezbędna infrastruktura kolejowa: zabytkowa poczekalnia z XIX w., budka dróżnika, torowisko z rozjazdami i zwrotnicami, potężna pompa do nawadniania parowozów oraz obrotnica umożliwiająca zmianę kierunku jazdy. Kto był już w Muzeum – może odkryć jego skarby na nowo wyjątkowej atmosferze Weneckiej Nocy
z Parowozami.

Buchające parą „ciuchcie”, iluminowane eksponaty i stylowa muzyka sprawiają, że ulegamy magii tego miejsca i czujemy się jak pasażerowie dworca „małej kolejki” z początku XX w.

Wyjątkowe jest też położenie Muzeum u podnóża ruin XIV-wiecznego zamku Mikołaja Nałęcza, zwanego Krwawym Diabłem Weneckim. Stare mury przyciągają nie tylko turystów chcących odkryć miejscowe tajemnice, ale także zastępy współczesnych rycerzy, którzy toczą tu pojedynki. Teren wokół zamku zajmują potężne średniowieczne machiny oblężnicze.

Kolejny obowiązkowy przystanek w podróży po Pałukach to Muzeum Archeologiczne w Biskupinie – najbardziej znany rezerwat archeologiczny w Europie Środkowej, nazywany „Polskimi Pompejami”. Tworzą go m.in. rekonstrukcje trzech osad: neolitycznej, tzw. długie domy sprzed 6000 lat (epoka kamienia), łużyckiej sprzed 2700 lat (epoka brązu) i wioski wczesnopiastowskiej z przełomu X i XI w. (epoka żelaza). Cały czas na terenie rezerwatu trwają prace związane z archeologią doświadczalną. Powstały tu poletka doświadczalne z uprawami dawnych roślin, hodowane są koniki polskie, owce wrzosówki, kozy i bydło pierwotne czerwone. Corocznym wielkim świętem historii jest wrześniowy Festyn Archeologiczny, ukazujący codzienne życie dawnych mieszkańców Biskupina. Można wówczas samemu ulepić garnki z gliny, spróbować swoich sił w strzelaniu z łuku, poznać podstawy tkactwa, czy posmakować przaśne podpłomyki. Każdego roku Festynowi towarzyszy inny temat przewodni.

Dalej droga prowadzi do Gąsawy, gdzie znajduje się kościół pw. św. Mikołaja. Ta niepozorna z zewnątrz drewniana świątynia, pochodząca z ok. 1625 r., to prawdziwa perła sztuki sakralnej. Jej wnętrza kryją unikatowe malowidła ścienne z epoki baroku.

 

No to w drogę!

Regularne kursy Żnińskiej Kolei Powiatowej na trasie Żnin-Wenecja-Biskupin-Gąsawa odbywają się od maja do sierpnia oraz podczas Festynu Archeologicznego w Biskupinie. Od września do kwietnia kursuje po wcześniejszej rezerwacji. Szczegóły